Η μικρή νορβηγική πόλη που «κλέβει» τον ήλιο

Η πόλη Rjukan της Νορβηγίας είναι χτισμένη στην βάση μιας κοιλάδας που περιβάλλεται από υψηλούς ορεινούς όγκους. Λόγω της τοποθεσίας της, οι ακτίνες του ήλιου δεν έφθαναν ποτέ στα σπίτια ή τις πλατείες της. Οι κάτοικοι ήταν αναγκασμένοι να μεταβαίνουν οδικώς στην πλησιέστερη πόλη για να χαρούν, έστω για λίγο, το φως του ήλιου. Εκτός αυτού, το φως στην περιοχή εξαφανίζεται το χειμώνα και για έξι περίπου μήνες επικρατεί σκοτάδι. Δύσκολες συνθήκες να ζει κανείς έστω και αν το έχει συνηθίσει.

Χάρη όμως σε μία τρελή ιδέα, οι άνθρωποι του Rjukan πριν από μερικούς μήνες, απόλαυσαν για πρώτη φορά τον ήλιο. Στην κορυφή του βουνού τοποθετήθηκαν γιγάντια κάτοπτρα προκειμένου να ανακλούν το φως του ήλιου μέσα στη μικρή τους πόλη.

Η ιδέα των κατόπτρων είναι πολύ παλιά και ανήκει σε ένα επιχειρηματία του χωριού ονόματι Sam Eyde. Ο «θείος Sam», όπως ήταν γνωστός, είχε από τότε γράψει σε μια τοπική εφημερίδα, ότι για να δουν ήλιο οι κάτοικοι θα πρέπει να τοποθετηθεί ένας γιγαντιαίος καθρέφτης στο βουνό. Τελικά έφτιαξε ένα τελεφερίκ ώστε οι υπάλληλοί του να ανεβαίνουν στο βουνό και από εκεί ψηλά να βλέπουν τον ήλιο. Τα σχέδια για τον καθρέφτη έμειναν στο συρτάρι λόγω έλλειψης της κατάλληλης τεχνολογίας.

Την ιδέα του Sam Eyde επανέφερε στο προσκήνιο ο Martin Andersen, γνωστός καλλιτέχνης που επισκέφθηκε την περιοχή πριν από περίπου 12 χρόνια. Στην αρχή οι κάτοικοι ήταν διστακτικοί και θεωρούσαν ότι η επένδυση του δημοσίου χρήματος θα έπρεπε να πάει σε σχολεία και νοσοκομεία. Αυτός που τελικά τους έπεισε ήταν ο Δήμαρχος, ο οποίος τους ζήτησε να σκεφτούν έξω από τα συνηθισμένα. Το εγχείρημα ήταν απαραίτητο για λόγους υγείας αλλά και για λόγους προβολής της περιοχής.

Τελικά το έργο πραγματοποιήθηκε και κόστισε συνολικά 4.615.000 ευρώ, από τα οποία, τα 4.000.000 δόθηκαν από χορηγούς. Σήμερα στο Rjukan υπάρχουν τρεις καθρέφτες που λειτουργούν με ηλιακή και αιολική ενέργεια. Οι καθρέφτες ελέγχονται από υπολογιστή και ακολουθούν την πορεία του ήλιου φωτίζοντας την μικρή πόλη, αλλάζοντας τις συνήθειες και την διάθεση των κατοίκων της.

Μερικά χρόνια πριν, το 2006, ένα παρόμοιο έργο πραγματοποιήθηκε σε ένα μικρό ιταλικό χωριό το Viganella το οποίο αντιμετώπιζε το ίδιο πρόβλημα. Το χωριό είναι χτισμένο στο κάτω μέρος μιας απόκρημνης κοιλάδας των Άλπεων, κοντά στα ελβετικά σύνορα και για μεγάλο χρονικό διάστημα του έτους δεν έβλεπε καθόλου ήλιο. Με την εγκατάσταση όμως ενός γιγαντιαίου καθρέφτη σε μια κοντινή κορυφή, το πρόβλημα λύθηκε!