Το μυστήριο του χάρτη του Piri Reis
Είναι παγκοσμίως γνωστός ως ο «χάρτης του Piri Reis» και έχει ορθογώνιο σχήμα με διαστάσεις περίπου 60x86 cm. Ανακαλύφθηκε τυχαία τον Νοέμβριο του 1929 από τον Halil Edhem, τον διευθυντής του Εθνικού Μουσείου της Τουρκίας, όταν αρχειοθετούσε κάποια έγγραφα. Η έρευνα που ακολούθησε έδειξε ξεκάθαρα πως επρόκειτο για αυθεντικό έγγραφο που σχεδιάστηκε το 1513 από τον Piri Reis, διάσημο ναύαρχο του τουρκικού στόλου κατά τον 16ο αιώνα.
Ο χάρτης έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό τον Φεβρουάριο του 1932 από μία έκδοση του Illustrated London News. Αυτό που προκαλεί εντύπωση και ερωτηματικά, είναι τα όσα απεικονίζονται στον συγκεκριμένο χάρτη.
Είναι ένας παγκόσμιος χάρτης που συμπεριλαμβάνει την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη δυτική Αφρική, τον κεντρικό και νότιο Ατλαντικό, την Καραϊβική, το ανατολικό μισό της νότιας Αμερικής και ένα μέρος της Ανταρκτικής, απαλλαγμένης όμως από τα στρώματα πάγου.
Οι χώρες που δεν υπάρχουν στον χάρτη, στην πραγματικότητα δεν λείπουν, γιατί στα αυθεντικά του χειρόγραφα ο Piri Reis διαβεβαιώνει ότι είχε σχεδιάσει και την βόρεια Αμερική αλλά και υπόλοιπο ανατολικό μισό του κόσμου. Προφανώς είναι κομμάτια του χάρτη που καταστράφηκαν με το πέρασμα του χρόνου.
Αυτό που προβληματίζει είναι το γεγονός πως ο χάρτης είναι τόσο ακριβής στις λεπτομέρειες!
Εδώ γεννάται το ερώτημα: Πως είναι δυνατόν τον 16ο αιώνα ένας ναύαρχος να σχεδιάσει πιστά ολόκληρη τη Γη χωρίς την δυνατότητα εναέριας παρατήρησης; Πως κατάφερε να χωρίσει τις ηπείρους και τις ακτές στις πραγματικές τους αποστάσεις χωρίς την γνώση της σφαιρικής τριγωνομετρίας και της αζιμουθιακής προβολής που απαιτούνται για τη χαρτογράφηση; Και τέλος, πως γίνεται να έχει σχεδιάσει την Ανταρκτική χωρίς εκείνη να έχει ανακαλυφθεί επίσημα την χρονολογία εκείνη;
Σε κάποιες σημειώσεις του Piri Reis υπάρχει η εξής αναφορά «Είναι ο μοναδικός χάρτης στο είδος του που υπάρχει πλέον. Εγώ προσωπικά τον σχεδίασα και τον ετοίμασα. Για το σχεδιασμό του χρησιμοποίησα περίπου είκοσι παλιούς χάρτες και οκτώ Τζαφερίγιε (παγκόσμιους χάρτες, που σχεδιάστηκαν από εποχής Μεγάλου Αλεξάνδρου και περιείχαν τον τότε γνωστό κόσμο). Οι χάρτες των Δ. Ινδιών και οι νέοι χάρτες που σχεδιάστηκαν από τέσσερις Πορτογάλους και απεικονίζουν την Ινδική και την Κινεζική Θάλασσα απεικονίζονται εδώ γεωμετρικά. Μελέτησα επίσης το χάρτη που σχεδίασε ο Χριστόφορος Κολόμβος για τη Δύση. Συμπυκνώνοντας όλους αυτούς τους χάρτες σε έναν, ολοκλήρωσα τον παρόντα χάρτη. Ο χάρτης μου είναι τόσο σωστός και αξιόπιστος για τις επτά θάλασσες, όσο οι χάρτες που απεικονίζουν τις θάλασσες των χωρών μας».
